trauma
Trauma verwerking
Somatic Experiencing® methode | Peter A. Levine
Wat is trauma en hoe ontstaat het?
Vaak denken we bij trauma aan een schokkend incident of een serie heftige gebeurtenissen, zoals een auto-ongeluk, geweld, een operatie of verdrinking. Er is dan sprake van shocktrauma. Maar trauma kan ook ontstaan door scheiding, verwaarlozing, zieke ouders, vallen, incest en onveiligheid. Dit wordt ontwikkelingstrauma genoemd. Emotioneel trauma kan ontstaan door pesten of door narcistisch of sadistisch misbruik. En tot slot kan er sprake zijn van ‘gestapelde stress‘. Dit kan ontstaan door werkdruk, persoonlijk leed en verlieservaringen.
Of een ingrijpende situatie wel of niet tot trauma leidt, hangt er vanaf of er ruimte is voor je natuurlijke reactie. En of je na de gebeurtenis de levensenergie hebt kunnen ontladen en loslaten. Kort gezegd, trauma ontstaat wanneer iets te vroeg, te snel of te plotseling was, waardoor het zenuwstelsel niet kon reageren zoals het zou willen.
Symptomen
Trauma kan leiden tot zeer uiteenlopende symptomen, die vaak niet als zodanig herkend worden. Denk aan chronische vermoeidheid, slapeloosheid, je angstig of gevangen voelen, hyperactiviteit of juist depressiviteit, chronische pijn en psychosomatische klachten, paniek en problemen van het immuunsysteem. Dikwijls ben je je er niet van bewust dat onverwerkt trauma deze symptomen in stand houdt.
Somatic Experiencing® lichaamsgerichte trauma-therapie werkt met wat er zich op dit moment in het lichaam afspeelt. Je leert op een veilige manier om je bewust te worden van lichamelijke sensaties, ervaringen en emoties. Opgeslagen overlevingsenergie wordt in kleine doses losgemaakt en afgevoerd. Je leert jezelf te reguleren en krijgt weer keuzemogelijkheden. Zo kun je je weer vitaal, ontspannen en gezond gaan voelen.
Vechten, vluchten of bevriezen
De Somatic Experiencing® methode is bedacht door Peter A. Levine. Hij vroeg zich af waarom dieren in hun natuurlijke habitat na een levensbedreigende situatie niet en mensen regelmatig wel getraumatiseerd raken. Dieren en mensen hebben voor een groot deel namelijk hetzelfde natuurlijke regulatie-mechanisme. Het viel hem op dat dieren reageren op gevaar door zich te oriënteren, te vluchten, te vechten of zich dood te houden. En dat ze, als ze weer relatief veilig zijn, de opgeladen energie ontladen door te trillen, schudden of te bewegen om vervolgens hun dagelijkse leven weer op te pakken. Mensen reageren voor een deel hetzelfde op gevaar, maar ze lijken de beweging niet af te maken.
“Trauma is in eerste instantie geen psychologisch, maar een biologisch verschijnsel. Door de taal van ons lichaam te leren, kunnen we ons lichaam leren zichzelf te genezen.”
Peter A. Levine
Levine ontdekte in het werken met getraumatiseerde mensen dat de opgewekte energie voor vechten, vluchten of bevriezen opgeslagen wordt in het lichaam en zenuwstelsel.
Waar prooidieren de lichamelijke spanning van een levensbedreigend moment weer heel snel kunnen afleggen en hun leven hervatten, slagen wij mensen daar niet altijd in. Vaak zet de spanning zich vast in ons lichaam en uit die zich in slapeloosheid, angstgevoelens, concentratiestoornissen, prikkelbaarheid of woede-uitbarstingen.
Of ons overlevingsgedrag raakt er op gericht om alle onrust en angst niet te hoeven voelen. Levine ontwikkelde een behandelmethode waarbij de cliënt beetje bij beetje de overlevingsenergie kan ontladen en loslaten. Zo kan je systeem tot rust komen en is er weer ruimte voor je natuurlijke levenslust.
“Door met compassie naar je lichaam te luisteren, stel je het in staat geblokkeerde energie los te laten.”